Hebben het verdwijnen van religieuze en mystieke verhalen en de impasse van het moderne rationalisme een wereld zonder verwondering tot gevolg? Of toch niet? Kennis volgt immers nooit rechte lijnen.
Met onverwachte kaarten en kennisbronnen als vertrekpunt en premoderne ijkpunten als kompas, jaagt Witte de With de ontwikkeling van artistieke praktijken aan in samenwerking met een groep internationale kunstenaars en denkers. Zij proberen historische verhalen, die door traditionele onderwijsmodellen in stand gehouden worden, te ontmaskeren door dwarsverbanden te maken door verschillende onderzoeksterreinen heen. Deze studies zetten nieuwe sporen van onderzoek in gang, gevoed door nieuwsgierigheid en speculatie.
Op 25 mei 2013 begint The World Turned Inside Out met een dynamische reeks van zeven evenementen in Witte de With, georkestreerd door de deelnemers en hun gasten uit de wereld van kunst en wetenschap. In de herfst van 2013 breiden de onderzoekslijnen zich uit over de tentoonstellingen, de projecten en de onderwijs- en online-activiteiten van Witte de With, culminerend in de oprichting van een netwerk van samenwerkende organisaties, zowel binnen Rotterdam als ver daar buiten.
Julieta Aranda maakt een bootreis door het uitgestrekte havengebied van Rotterdam op zoek naar ‘exotische materie’, en wijst de appel de rol toe van symbolisch object: als verboden vrucht én als belichaming van de gravitatiewet van Newton. Ho Tzu Nyen Ho volgt het duizendjarige kosmisch-ecologische pad van de mythische Maleise Tijger, die door de koloniale en communistische geschiedenissen van Zuidoost-Azië waart. Ook Landings (curatoren Natasha Ginwala en Vivian Ziherl) rekt tijd en geografie op en gebruikt het metaforische tussengebied van de mangrove als denkmodel om opnieuw naar begrippen als thuishoren en extraterritorialiteit te kijken in een vervolg op Landings’ recente Witte de With project Imperial Pastoral. Landings initieert een gesprek met Rana Hamadeh en presenteert werk van Roberto Chabet, Bonita Ely, Rana Hamadeh, Irene Kopelman, Tejal Shah, Lawrence Weiner en Terue Yamauchi, naast archieffoto’s uit het Tropenmuseum (Amsterdam) en het North Stradbroke Island Historical Museum (Dunwich). Jennifer Wen Ma beschouwt de Hof van Eden door de wereldgeschiedenis heen, van Westerse middeleeuwse schilderijen tot mythologieën uit het Midden Oosten en China. Zij nodigt een Kunqu operazanger uit om een stem te geven aan de utopische projecties van de verloren paradijzen. Kader Attia observeert de constructie van het kwaad door de koloniale blik in de pagina’s van vroeg twintigste-eeuws drukwerk bloot te leggen. Spelend met concepten uit sciencefiction en antropologie, zoals inheemsheid, niet-lineaire tijd en de politiek van taal, begeeft Shezad Dawood zich op fictieve reizen naar een ‘mogelijke film’ die ontmoetingen met het mystieke toont. Aslı Çavuşoğlu duikt de diepte in van de eeuwenoude geschiedenis van het blauw van lapis lazuli. Zij verbindt de bergen van Afghanistan en Pakistan met Witte de With in haar zoektocht naar delirium, afwezigheid en de ongrijpbaarheid van de hemel.
Voor The World Turned Inside Out heeft Studio Miessen een installatie ontworpen die bezoekers de ruimte biedt om te kunnen reflecteren op de gepresenteerde gesprekken, teksten, objecten, filmvertoningen en archief-installaties. Het ontwerp is geïnspireerd op archeologische vindplaatsen waar beeld, symbolen, kunstwerken en andere objecten inzicht geven in het onderzoek van de deelnemers.
Parallel aan de activiteiten in Witte de With zal een historisch plaats in het Deense bos van Lilla Hareskov het toneel vormen van de lancering van nieuwe onderzoekslijnen van Deirdre M. Donoghue. Zij denkt na over de moederfiguur als denker en producent van kennis, in tegenstelling tot het archetype van de huiselijke figuur die onlosmakelijk verbonden is met menselijke emoties.
In het gezelschap van deze deelnemers gaat Witte de With verder in haar rol van bemiddelaar voor kunstenaars en denkers met als doel lineaire vertellingen van kennis omver te werpen en kunst de wereld binnenstebuiten te laten keren. Als The World Turned Inside Out doorloopt in de herfst van 2013, beweegt een groeiend netwerk van gesprekspartners uit de kunstwereld, de geesteswetenschappen en de politiek weg van vertrouwde twintigste-eeuwse referenties om een andere manier van denken op gang te brengen – een manier die de diversiteit van materialen, culturen, religies en geschiedenissen weerspiegelt en tot uiting brengt in openbare lezingen, live evenementen, filmpremières en performances.